Sacred Valleys of Bhutan

In de morgen word je teruggebracht naar de luchthaven van Delhi voor de vlucht naar Paro. Vanuit het vliegtuig zie je al een aantal van de hoogste bergtoppen ter wereld door het wolkendek verschijnen. Na aankomst op de luchthaven van Paro volgt een warm traditioneel welkom door onze lokale vertegenwoordiging. Na de landing in Paro verken je het indrukwekkende Rimpung Dzong, een imposant fort dat nog steeds dienstdoet als bestuurscentrum. Dit gebouw is onderdeel van de oude handelsroute van Bhutan naar Tibet, die door de Paro-vallei loopt. Een wandeling door het eeuwenoude Paro volgt, waar je oude Bhutanese architectuur kunt bewonderen. De Kyichu tempels zijn een volgende stop, en staan bekend als een van de eerste tempels van Bhutan en de Himalayas, gebouwd in 659 na Christus.

Vandaag staat er een korte 25-minuten durende binnenlandse vlucht te wachten om je reis te vervolgen in het centraal gelegen Bumthang. Gedurende de vlucht zul je bij goed weer zicht hebben op de hoogste pieken van Bhutan, inclusief de hoogste, onbeklimde Gangkar Puensum berg (7580 meter hoogte). Na landing is er even tijd om op te frissen, om de wandeling richting de Jambay Lhakhang tempel te starten. In de 7e eeuw zijn er vele tempels gebouwd met het idee om de demonische geest die de regio’s in de buurt terroriseerde, vast te pinnen. De Jambay Lhakhang tempel zou de linkervoet van de demon vastpinnen. Vanaf Jambay Lhakhang lopen we langs aardappelvelden en weiden naar de Kurjey-tempels. Deze tempels zijn gebouwd rond de grotten waar Guru Rinpoche in de 8e eeuw mediteerde. Hier liet hij een lichaamsafdruk achter op de rotsen, een ‘Kurjey’.

Na een rustig ontbijt stap je in bij de gids om een bezoek te brengen aan het pas gerenoveerde Wangdicholing-paleis, hedendaags omgebouwd tot museum. Dit is de geboorteplaats van de eerste koning van Bhutan. Na dit bezoek maak je een rit richting de andere kant van de vallei, waar je de Chamkhar Chu rivier oversteekt voor een bezoek aan het Tamshing-klooster. Hier zie je jonge monniken studeren en kom je meer te weten over de ongerepte muurschilderingen uit de 15e eeuw. Op een steenworp afstand van Tamshing ligt de ‘Swiss farm’. Hier maken ze heerlijk lokale kaas en Weissbier met de bekende naam ‘Red Panda’. Na een bezoek aan de Zwitserse boerderij heb je de mogelijkheid tot een wandeling, met de keuze tussen een uitdagende wandeling naar het Peseling klooster, of een comfortabele wandelroute door de vallei.

Vandaag begint het avontuur, de aankomende dagen staan in het teken van de trekking. Je rijdt ongeveer 45 minuten naar Thangbi vanaf de lodge. Daar bezoek je de Thangbi tempels, waarna je afdaalt naar de hangbrug waar de trektocht naar Ngang-yul begint. Vanaf hier staat een van de mooiste wandelingen in Bhutan op je te wachten. Het wandelpad kronkelt langs dennenbossen, boerderijen en akkers, langs de schitterende Chu-rivier die jou richting het kamp begeleid. In de buurt van het kamp kom je bij de uitgegraven vesting van fort Drapham Dzong aan, recent opgegraven door Bhutanese en Zwitserse archeologen. Hier heb je de tijd om de ruïnes te verkennen, voordat je afdaalt naar het kamp. Het kamp geeft je een mooi uitzicht op de heuvels, de rivier en de omliggende akkers. Een ideale plek in een rustgevende omgeving voor de eerste overnachting.

In de ochtend vertrek je vanuit het kamp, en wandel je een stukje terug naar de heuvel van Dapham Dzong. Het pad loopt dwars door de ruïnes van het fort, deels nog verborgen door overwoekeringen. Het pad begint vervolgens te stijgen richting een dicht bos van berk, esdoorn en hoge bamboe, nadat je een oversteek hebt gemaakt over groene weiden en dwergbamboes. De route blijft omhoog gaan tot je een klein stenen heiligdom bereikt, niet ver van de uitdagende klim naar Phephe La (3.360 m). Gebedsvlaggen wapperen op de hoogste plek, vergezeld door weelderige berk en sparren op de beboste bergkam. Het pad omlaag leid je door weiden en grasland. De brede weide achter het dorp Tahuang, met uitzicht op de Tang-vallei en enkele dorpjes, is waar je deze nacht zullen kamperen.

Na de uitdagende klim van de vorige dag, vertrek je vandaag bergafwaarts vanaf het kamp. Het pad volgt de Tang Chhu, een rivier vol forel, richting het dorp Mesithang. Hier loop je het dorp binnen en maak je een stop bij de watermolen. Na het dorp is het een korte, maar steile klim naar het Ogyencholing Landhuis. Het landhuis is tegenwoordig omgebouwd tot museum, en biedt een mooie inkijk in de traditionele Bhutanese levensstijl, cultuur en geschiedenis. Hier vind je meubels en andere historische voorwerpen die een goed beeld vormen van de historie van het land. De kamers rondom het landhuis stonden bekend als bediendenverblijven, maar zijn vandaag de dag voorzien van alle moderne gemakken. Hier zul je de nacht doorbrengen.

Vandaag start de dag met een laatste ronde door het museum. Er is een grote kans dat de rondleiding wordt begeleid door Ashi Kunzang Choden, de eerste moderne romanschrijver en befaamd auteur van Bhutan, en de huidige nakomeling van het huis. Zij heeft een belangrijke rol gespeeld in het documenteren en het levend houden van de Bhutanese cultuur en geschiedenis. Na het bezoek aan het museum vertrek je richting Gangtey, een schilderachtig dorpje dat bekend staat om de prachtige vallei en de zeldzame zwarthalskraanvogels die hier overwinteren.Elk jaar migreren deze vogels vanuit de Tibetaande hoogvlakten naar de Phobjikha vallei, waar ze van november tot maart verblijven. Een paradijs voor vogelliefhebbers! Naast deze migratie is het een schitterend stuk ongerepte natuur, gekenmerkt door graslanden, dichte bossen en een rijke biodiversiteit.

De dag wordt gestart met een bezoek aan het Gangtey-klooster, gebouwd in het jaar 1613. Hier is tevens het startpunt van de Gangtey Nature Trail. Deze route leidt je langs boerderijen en pijnboombossen, eindigend bij de vallei van Phobjikha. Met een beetje geluk kun je ook hier de zwartnekkraanvogels spotten tijdens de wintermaanden. ’s Middags is er ruimte voor eigen activiteiten. Zo kun je kiezen voor mountainbiken, boogschieten of het populaire Bhutanese spel ‘khuru’, een dartspel. Ga je liever naar een tempel/ dan kun je het wandelpad langs de boerenweg van Kuengathang nemen. In de avond verblijf je in een lodge met uitzicht op de hoofdvallei van Gangtey en Phobjikha.

Van de ongeveer 3000 meter hoge gelegen Gangtey, daal je na een klim bij de Lawala-pas, af naar de Punakha vallei, op een hoogte van 1250 meter. De afdaling vind plaats aan de westkant van het Black Mountains gebergte. Deze route staat bekend om de grijze langoer, een van de vijf primaten van Bhutan. De tocht vervolgt richting de grote Wangduephondrang Dzong, waar we stoppen en een bezoek brengen. De Dzong is oorspronkelijk gebouwd in 1638, maar door een heftige brand is dit sinds een aantal jaar weer opnieuw opgebouwd. Hier vind je veel traditionele Bhutanese kunst en ambacht. De weg vervolgt naar Punakha, waar we de Chimi Lhakhang tempel bezoeken. Dit staat bekend als de Tempel van Vruchtbaarheid, en is gebouwd ter ere van Lama Drukpa Kunley, de beroemde ‘Divine Mad Monk’. Hier kun je als bezoeker door monniken worden gezegend met een houten fallussymbool, symbool voor vruchtbaarheid en bescherming tegen boze geesten.

Vandaag gaan er wensen in vervulling! Je start je dag namelijk bij het idyllische Nobgang, een dorp met tempels en een nonnenklooster. Nobgang betekent ‘hill of wish fulfilling jewel’, ofwel de plek waar een vurige wensvervullende juweel ‘een Norbu’ gevonden werd! Daarnaast is Nobgang de geboortestad van de koningin van Bhutan. In Nobgang bezoek je een gemeenschapshuis waar vroeger gemediteerd werd en waar rondtrekkende wijzen verbleven. Hier ga je heerlijk genieten van authentieke, traditionele Bhutanese gerechten. Na deze heerlijke maaltijd is het tijd om bij een boeddhistisch nonnenklooster te stoppen. Let hier vooral op alle traditionele beeldhouwwerken en schilderingen. Onderweg terug naar Punakha maak je een stop bij Punakha Dzong, ofwel het ‘Paleis van Groot Geluk’. Hier zijn alle Drakenkoningen van Bhutan gekroond en dient hedendaags als winterverblijf voor Je-Khenpo, de opperste abt van Bhutan.

Vanuit de oude hoofdstad van Bhutan vervolgt de reis naar de huidige hoofdstad van Bhutan, Thimphu. Onderweg rijden we richting de Dochula-pas op een hoogte van 3150 meter. Onderweg maak je een stop bij de Lampelri Botanische Tuinen, voordat we richting het uitzichtpunt rijden waar je schitterend uitzicht hebt op de 108 Druk Wangyal stupa’s. Deze stupa’s zijn gebouwd ter ere van de overwinning van Bhutan. Daarnaast zijn ze een uiting van liefde van de toenmalige koningin (nu koningin-moeder) voor de 4e koning. Bij heldere dagen kijk je zelfs uit op het Himalayagebergte, tot wel 200 km verder naar het noorden. Vanaf deze hoogte van de Dochula-pas rij je door naar Thimphu, een daling naar zo’n 2300 meter. Hier bezoek je de Nationale Herdenkingsstoepa, een uniek bouwwerk. De komende nachten verblijf je in een centraal gelegen hotel.

Vanuit het centraal gelegen hotel waar je verblijft, kun je vandaag op je gemak de hoofdstad van Bhutan ontdekken. De dag start met een bezoek aan de imposante, grootste zittende boeddhabeeld ter wereld: de Buddha Dordenma. De boeddha kijkt uit over Thimphu, en is maar liefst 51 meter hoog en bevat 125.000 kleinere Boeddhabeelden. Een indrukwekkend geheel! Na het bezoek aan de Boeddha rij je door naar het nabijgelegen Takin Enclosure. Hier vind je het nationale dier van Bhutan, de takin. De Takin is een uniek diersoort van Bhutan en is het beste te omschrijven als een kruising tussen een geit en een antilope. De legende gaat dat dit dier op wonderbaarlijke wijze is gecreëerd door de geliefde heilige van Bhutan, de eerder genoemde Drukpa Kuenlay. Tot slot is er deze dag ruimte voor een bezoek aan het Nationaal textielmuseum, waar je alle ins en outs leert over de textieltradities van Bhutan inclusief een uitgebreide collectie aan Bhutanese kleding en textielkunst.

Na twee nachten in Thimphu doorgebracht te hebben, vervolgt de weg richting Haa. Op weg naar de Haa-vallei is er de gelegenheid om bij een boerenmarkt lokale producten te kopen. Hier vind je veel traditioneel Bhutanees handwerk en textiel. De weg vervolgt richting de Haa-vallei en volgt de Wangchu rivier tot de samenvloeiing met de Pa Chu rivier vanuit Paro. Let hierbij vooral op de architectuur van de stoepa’s, hier vind je namelijk drie verschillende stijlen samen. Een unieke verschijning! De route richting Haa brengt je langs idyllische dorpjes, koolvelden en jeneverbessenbossen. Wanneer je de Haa-vallei nadert, verschijnen hier de Lhakhang Karpo en de Nagpo voor je, ook wel de Witte en Zwarte Tempel genoemd. Een bezoek aan Haa is meer dan de moeite waard. Je vindt hier een rijkdom aan ongerepte natuur, traditionele dorpen en rijke culturele erfgoed. Je bevind je nu in het westen, dicht bij de Tibetaanse grens. Deze omgeving laat je kennismaken met het traditionele, landelijke leven van Bhutan.

Er staat een sportieve dag op je te wachten! Na het ontbijt zal de gids jou meenemen richting Paro. De reis verloopt via de schitterende Chelela-pas, op een hoogte van bijna 4000 meter. De wandeling start in de vallei en baant een weg door oeroude bossen van hemlock, jeneverbes en lariksen. Wanneer je na de 1400-meter klim de pas bereikt, heb je uitzicht op de bergen Jumolhari, Tsherim Kang en zelfs Kanchenjunga. Hier kun je door wandelen richting de Kila Goemba, een serene retraite voor nonnen. De gids haalt jou op de gewenste eindplek op, en vervolgt de reis richting de Paro vallei. Hier kun je uitrusten voor de volgende uitdagende klim die je te wachten staat, namelijk het bekende Tiger’s Nest!

Het meest iconische monument van Bhutan staat op je te wachten: het Tiger’s Nest (Taktsang)! Gebouwd op een hoogte van ruim 3000 meter en op de rand van een steile klif, vind je deze indrukwekkende tempel. Deze tempel staat bol van de legendes! Een van de legendes is dat heilig figuur en ‘Tweede Boeddha’ Guru Rimpoche op de rug van een vliegende tijgerin bij de tempel aankwam om te mediteren. Tijdens de wandeling naar de tempel toe heb je de mogelijkheid om even te stoppen bij het theehuis. Vanuit hier heb je de mogelijkheid om even op adem te komen, en heb je alvast schitterend uitzicht op de bekende tempel. De daarop volgende klim is een ware spirituele en inspirerende ervaring! Na een bezoek aan deze iconische tempel daal je terug af naar de vallei. De rest van de dag heb je de tijd om wat laatste aankopen te doen.